Newyddion Diweddaraf Cyngor Sir Y Fflint
Gogledd Cymru yn lansio Cerdyn Adnabod ar Ddiwrnod Gweithredu Gofalwyr Ifanc, i gefnogi gofalwyr ifanc dewr yn y gymuned
Published: 15/03/2021
Mae Diwrnod Gweithredu Gofalwyr Ifanc ar 16 Mawrth 2021 yn ddiwrnod ar gyfer plant a phobl ifanc o bob cwr o Gymru a鈥檙 DU sy鈥檔 gofalu am rywun (rhiant neu frawd neu chwaer sy鈥檔 s芒l neu鈥檔 anabl).听 Ac ar y diwrnod yma bydd Cerdyn Adnabod Gofalwyr Ifanc Gogledd Cymru yn cael ei lansio, i gydnabod y gofalwyr ifanc arbennig sydd yma yn y gogledd!听
Roedd gofalwyr ifanc wedi gofyn am gerdyn adnabod fel bod athrawon, gweithwyr iechyd proffesiynol a m芒n-werthwyr yn gwybod fod ganddyn nhw gyfrifoldebau pwysig. Mewn ymateb i鈥檙 cais yma amlinellodd y Dirprwy Weinidog dros Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, Julie Morgan, ei hymrwymiad i鈥檙 fenter hon i ddosbarthu cerdyn adnabod cenedlaethol i ofalwyr ifanc. Daw hyn yn dilyn Ymchwiliad Pwyllgor Iechyd, Gofal Cymdeithasol a Chwaraeon y Cynulliad Cenedlaethol i Ddeddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant 2014 a鈥檌 heffaith ar ofalwyr, yn ogystal 芒 mynd i鈥檙 afael 芒 thair blaenoriaeth genedlaethol ar gyfer gofalwyr yng Nghymru.
Dywedodd y Dirprwy Weinidog dros Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, Julie Morgan:
鈥淗offwn ddiolch i holl ofalwyr ifanc Cymru am y gefnogaeth wych maen nhw鈥檔 ei rhoi i deulu a ffrindiau yn yr amseroedd anodd hyn.听听
鈥淗yd yn oed cyn i鈥檙 pandemig ddechrau, roedden ni鈥檔 gwybod bod gofalwyr ifanc yn wynebu pwysau niferus tra鈥檔 gofalu am rywun. Mae'r deuddeg mis diwethaf wedi dangos i ni, yn anffodus, nad yw llawer o bobl yn gwybod sut i adnabod, helpu neu gefnogi gofalwr ifanc.听
鈥淏ydd y cerdyn adnabod cenedlaethol hwn yn rhoi ffordd gyflym i ofalwyr ifanc hysbysu eu hathrawon, staff archfarchnadoedd, fferyllfeydd neu eu meddygfa, eu bod yn gofalu am rywun. Bydd hefyd yn eu helpu i gyrchu eu hawliau o dan ein Deddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant Cymru, gan gynnwys eu hawl i asesiad o anghenion gofalwyr.
鈥淩wy鈥檔 falch ein bod yn gweithio鈥檔 agos gydag awdurdodau lleol ac Ymddiriedolaeth Gofalwyr Cymru i sicrhau bod pob ardal yng Nghymru yn cynnig cerdyn adnabod i ofalwyr ifanc erbyn 2022. Mae鈥檙 ymagwedd ranbarthol gan yr awdurdodau lleol ledled Gogledd Cymru, a鈥檜 gwaith gyda Phowys, yn gam cadarnhaol iawn ymlaen i gyflawni'r nod hwnnw. Drwy weithio gyda鈥檔 gilydd, gallwn oll sicrhau gwell cefnogaeth a chydnabyddiaeth ar gyfer gofalwyr ifanc ledled Cymru.鈥�
Dywedodd y Cynghorydd Christine Jones, Aelod Cabinet Gwasanaethau Cymdeithasol a Chefnogwr Gofalwyr Cyngor Sir y Fflint:
鈥淢ae Sir y Fflint wedi bod yn cyfrannu at gyflawni ein dull rhanbarthol unigryw yng Ngogledd Cymru a sicrhau ei lwyddiant.听 Rwy鈥檔 falch iawn y bydd y cerdyn adnabod yn cael ei lansio ar Ddiwrnod Gweithredu Gofalwyr Ifanc.听 Mae鈥檙 bobl ifanc hyn yn darparu cefnogaeth hanfodol i鈥檞 teuluoedd a鈥檜 hanwyliaid ac rydym ni鈥檔 gwerthfawrogi eu hymrwymiad a鈥檜 hanhunanoldeb yn fawr iawn.听 听 Bydd Sir y Fflint yn parhau i鈥檞 helpu a鈥檜 cefnogi nhw a darparu cyfleoedd ar gyfer addysg a chyflogaeth sydd ar gael i bobl ifanc eraill.鈥�
Mi fydd y cardiau yn cael eu dosbarthu fesul cam a bydd yr holl awdurdodau lleol wedi lansio eu cardiau adnabod erbyn mis Ebrill 2022. Mae llawer o ardaloedd yng Nghymru yn datblygu eu cynlluniau lleol rwan ond mae gogledd Cymru yn wedi penderfynu gwneud pethau mewn ffordd wahanol a datblygu cerdyn adnabod mewn partneriaeth er mwyn rhoi mwy o ymwybyddiaeth a chydnabyddiaeth i ofalwyr ifanc.听 Mae lawnsiad Gogledd Cymru a Powys yn digwydd ddydd Mawrth 16 Mawrth 2020 5:30yp.
Bydd un ymhob 12 plentyn yn dod yn ofalwyr ifanc ar ryw adeg yn ystod eu plentyndod (BBC 2010). Mae yna arwyr ifanc, di-glod ymhob cymdogaeth. Mae pob gofalwr ifanc yn wahanol, ond dyma ychydig o enghreifftiau o鈥檙 pethau y maen nhw鈥檔 gorfod eu gwneud pob dydd:听听
- Siarad efo rhiant / brawd neu chwaer sydd wedi cynhyrfu a鈥檜 helpu i gyfathrebu听听
- Helpu rhiant / brawd neu chwaer i ddod allan o鈥檙 gwely a newid听
- N么l presgripsiynau a rhoi meddyginiaethau听
- Rheoli cyllideb y teulu听听
- Coginio, gwaith ty, siopa
Ond yn aml iawn yr her fwyaf ydi鈥檙 poen meddwl yn sgil edrych ar 么l rhiant neu frawd neu chwaer, a phobl ddim yn deall. Yn anhygoel, gyda chydnabyddiaeth a chefnogaeth gall gofalwyr ifanc fod yn llwyddiannus iawn. Er eu bod nhw wedi hen arfer bod yn gyfrifol a gwneud pethau, yn anffodus dydi nifer ohonyn nhw ddim yn cyflawni eu potensial ac maen nhw鈥檔 gallu teimlo鈥檔 unig iawn 鈥� a dyna pam bod codi ymwybyddiaeth a鈥檙 cerdyn adnabod mor bwysig.听
鈥淩ydw i鈥檔 gofalu am fy mrawd bach sydd ag awtistiaeth ddifrifol. Byddai cael cerdyn adnabod gofalwr ifanc yn help mawr, yn enwedig yn yr ysgol er mwyn i mi gael fy nghydnabod fel gofalwr ifanc. Byddai cael cefnogaeth Deadpool, Clwb P锚l-Droed Wrecsam yn wych ac mi fyswn i鈥檔 ddiolchgar iawn petaen nhw鈥檔 gallu hyrwyddo鈥檙 lansiad yma?鈥�
Yn ogystal ag adnabod a chodi ymwybyddiaeth o ofalwyr ifanc, mae鈥檙 cardiau adnabod yn cael eu datblygu i gydnabod eu rolau gofalu pwysig ac anweledig. Nod y fenter genedlaethol, gyda chefnogaeth Ymddiriedolaeth Gofalwyr Cymru ydi helpu gofalwyr ifanc 18 oed ac iau i dderbyn y gefnogaeth gywir ar yr adeg gywir; felly os ydi gofalwr ifanc yn dangos y cerdyn i athro, doctor neu fferyllydd yna fe allan nhw wedyn dderbyn cefnogaeth briodol.听 听
Meddai Kate Cubbage, Pennaeth Materion Allanol ar gyfer Ymddiriedolaeth Gofalwyr Cymru:听
鈥淢ae gofalwyr ifanc ledled Cymru wedi aros yn rhyd hir am gerdyn adnabod i鈥檞 helpu i gael y gydnabyddiaeth y maent yn ei haeddu a鈥檙 gefnogaeth sydd ei hangen arnynt.
鈥淩ydyn ni wrth ein bodd bod awdurdodau lleol ledled Gogledd Cymru wedi gweithio ar y cyd i ddatblygu dull rhanbarthol o ddarparu cynllun cerdyn adnabod sy'n gyson ar draws yr holl awdurdodau lleol. Dyma'r dull rhanbarthol cyntaf a lansiwyd o dan y model cenedlaethol newydd ac edrychwn ymlaen at weld cerdyn adnabod ym mhob ardal yng Nghymru erbyn 2022.
鈥淏ydd y cerdyn a鈥檙 adnoddau ategol ar gyfer gweithwyr proffesiynol yn helpu i rymuso gofalwyr ifanc i siarad yn agored 芒 gweithwyr iechyd proffesiynol, gofal cymdeithasol ac addysg am eu hanghenion. Bydd yr adnoddau, sydd ar gael i'w lawrlwytho ar Carers.org/YCID, hefyd yn rhoi'r offer sydd eu hangen ar weithwyr proffesiynol i gydnabod gofalwyr ifanc a'u cefnogi'n briodol.
鈥淩ydym yn falch ein bod wedi gweithio gyda Llywodraeth Cymru, awdurdodau lleol a chyrff proffesiynol ledled Cymru i wneud cynnydd mor gadarnhaol i ofalwyr ifanc.鈥�
Mae Covid-19 wedi cael effaith fawr ar ofalwyr ifanc, sydd wedi gweld cynnydd yn yr heriau y maen nhw;n eu hwynebu e.e. mwy o ddyletswyddau a chyfrifoldebau gofalu, unigedd a chydbwyso dysgu/addysg.听 Mae鈥檙 pandemig hefyd wedi arwain at gynnydd yn nifer y gofalwyr ifanc sy鈥檔 chwilio am ddull adnabod i鈥檞 helpu nhw gael bwyd a meddyginiaethau. Yn ystod y cyfnod clo efallai eich bod chi wedi gweld Fayeth ar newyddion y BBC. Cafodd Fayeth, sy鈥檔 ofalwr ifanc, ei rhwystro rhag mynd i siopa gan ei bod hi鈥檔 blentyn. Doedd pobl ddim yn sylweddol bod arni angen n么l neges i鈥檞 theulu 鈥� ond, diolch byth, cafodd ei chynorthwyo, ynghyd 芒 gofalwyr ifanc eraill, gan gerdyn adnabod. Mae鈥檙 cerdyn wedi gwneud gwahaniaeth mawr a dechreuodd ei harchfarchnad leol ei chroesawu a鈥檌 chefnogi yn ystod ei hymweliadau. Pan fo athrawon yn gwybod fod disgybl yn ofalwr ifanc maen nhw鈥檔 gallu holi sut y gallan nhw helpu鈥檙 plentyn i lwyddo a chysylltu 芒 sefydliadau lleol sydd hefyd yn gallu helpu.听
Os wyddoch chi am rywun a all fanteisio ar gerdyn adnabod gofalwyr ifanc, hoffwn fynychu'r lansiad rhithwir ar ddydd Mawrth 16eg Mawrth 2020 neu sydd eisiau siarad efo rhywun am eu cyfrifoldebau gofalu, cysylltwch 芒:
Gweithredu dros Blant (Ynys M么n & Gwynedd) 鈥撎�(01248) 364614
gwyneddyoungcarers@actionforchildren.org.uk听/听ynysmonyoungcarers@actionforchildren.org.uk听
Credu (Conwy, Sir y Ddinbych & Wrecsam) 鈥� (01597) 823800 /听 info@wcdyc.org.uk听
NEWCIS (Sir y Fflint) 鈥� (01352) 752525 / nyc@newcis.org.uk听听
I glywed mwy am Gofalwyr Ifanc a Chlwb P锚l-Droed Wrecsam, prynwch docynnau ar gyfer eu g锚m gartref ar 16 Mawrth 2021 yn erbyn Eastleigh .听
听